پلاکت بالا خون

پلاکت خون

پلاکت خون تولید شده توسط مغز استخوان بوده و به وسیله رگ های موجود در بدن به قسمت های مختلف انتقال پیدا می کند.

در صورت وجود خونریزی در بدن، پلاکت خون موجب ایجاد لخته خون و متوقف شدن خونریزی می‌شود.

اندازه طبیعی این پلاکت ها بین ۱۵۰ هزار الی ۴۵۰ هزار است.

بالا بودن پلاکت خون

زمانی که پلاکت خون بالا باشد می گویند ترومبوسیتمی و یا ترومبوسیتوز رخ داده است.

در این دو مورد تعداد پلاکت خون از اندازه طبیعی خون بالا تر است.

وجود بالا بودن پلاکت خون ممکن است موجب لخته شدن خون و یا خونریزی گردد.

زمانی که اندازه پلاکت خون از ۴۵۰ هزار بالا تر باشد می گویند پلاکت خون بالا رفته است.

علائم ناشی از بالا رفتن پلاکت خون

افزایش پلاکت خون خیلی علائمی از خود نشان نمی دهد و بیشتر علائم ایجاد شده به دلیل بیماری زمینه ای موجود است.

از جمله علائمی که ممکن است به دلیل است عارضه در افراد رخ دهد می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• وجود سردرد
• وجود درد در قفسه سینه فرد
• ضعف کردن فرد
• داشتن سرگیجه و سبکی در سر
• وقوع تغییر در دید
• غش کردن فرد
• داشتن حالت تهوع و سوزن سوزن شدن بدن

دلایل بالا بودن پلاکت خون

از جمله دلایلی که موجب بالا رفتن پلاکت خون می گردد می توان به موارد زیر اشاره کرد:

وجود اختلالات میلوپلیفراتیو

در این اختلال مغز استخوان اقدام به تولید سلول های خونی زیاد کرده و اختلال پلی سیتمی‌ ورا، ترومبوسیتمی ذاتی ( با افزایش مگاکاریوسیت) و همچنین میلوفیبروز اولیه را ایجاد می کند.

با وجود این اختلال مقدار پلاکت خون بالا رفته و خون غلیظ گردیده و جریان آن به آهستگی صورت می گیرد.

باید برای درمان تعداد پلاکت ها را کم کرد تا خطر رفع گردد.

عفونت

در صورت وجود عفونت میزان پلاکت های خون افزایش پیدا می کند.

افزایش پلاکت ناشی از عفونت بسیار زیاد بوده و تعداد آنها به بیشتر از ۱ میلیون می رسد.

این عارضه ممکن است با علائمی همراه نباشد ولی گاهی مواقع نیز موجب خونریزی شدید در فرد می‌شود.

بعد از درمان تعداد پلاکت ها به حالت طبیعی خود باز می گردد اما مدت زمانی چند هفتگی لازم دارد.

گاهی اوقات نیز ممکن است بعد از کاهش یافتن پلاکت ها، دوباره افزایش آنها در بدن رخ دهد‌.

کم خونی

داشتن کم خونی و فقر آهن که با کاهش هموگلوبین خون همراه است موجب بالا رفتن پلاکت خون شده اما علت رخ دادن این عارضه مشخص نیست.

فقر آهن و بروز عوارض ناشی از آن را می توان با مصرف کردن مکمل های آهن برطرف نمود و به خوبی می توان روند آن را کنترل کرد.

برداشتن طحال

مقداری از پلاکت های خون در طحال فرد ذخیره می گردد.

در صورت برداشتن طحال از طریق جراحی و یا زمانی که عملکرد آن به دلیل وجود سلول داسی شکل مختل گردد، میزان پلاکت خون فرد افزایش پیدا می کند‌ که می تواند به صورت خفیف و یا متوسط باشد.

از عارضه های اینکه طحال خارج گردد می توان به ترومبوسیتوز شدید و لخته خون اشاره کرد که تقریبا در ۵ درصد بیماران رخ می دهد‌.

وجود التهابات ناشی از اختلال روماتولوژی

بیماری های روده و همچنین واسکولیتیدها موجب افزایش پلاکت خون میشود‌.

سرطان

‌ ابتلا به سرطان و بدخیم بودن آن موجب بالا رفتن پلاکت خون میشود.

در این شرایط به افزایش پلاکت خون ترومبوسیتوز پارانئوپلاستیک می گویند و در تومورهای جامد بیشتر شایع است.

این نوع تومورها در سرطان های ریه، کبد، تخمدان و کولورکتال قابل مشاهده است‌.

کرایوگلوبولینمی

وجود کرایوگلوبولینمی مختلط موجب بالا رفتن پلاکت خون میشود به صورتی که کریو گلوبولین با بالا رفتن و پایین رفتن دمای بدن به همدیگر چسبیده و موجب شمارش اشتباه به عنوان پلاکت خون می‌شوند.

این بیماری موجب عفونت هپاتیت c و آرتریت روماتوئید می‌شود.

کم خونی

ابتلا به کم خونی همولیتیک که از طریق آن گلبول های قرمز بسیار کوچک ایجاد می‌شود و موجب اشتباه شمرده شدن آنها به جای پلاکت ها می گردد.

که برای تشخیص دقیق آن باید از اسمیر خون محیطی که سلول های خون زیر میکروسکوپ بررسی می‌شود استفاده کرد.

تشخیص افزایش پلاکت خون

بالا رفتن میزان پلاکت خون از طریق زیر مشخص می شود:

ابتدا پزشک سوالاتی را از بیمار در رابطه با موارد زیر می پرسد

• آیا عمل جراحی داشته؟
• آیا پیوند خون داشته؟
• آیا جدیداً به عفونتی مبتلا شده؟
• داروهای مصرفی چه چیز هایی هستند؟
• رژیم غذایی چگونه است؟
• آیا در خانواده شخصی با پلاکت بالا وجود دارد؟

بعد پزشک اقدام به معاینات فیزیکی بدن می کند. از طریق انجام دادن معاینات بدنی موجب مشخص شدن بزرگی طحال، وجود عفونت و یا دیگر بیماری ها می شود.

در این شرایط از آزمایش شمارش سلول خونی CBC نیز استفاده می‌شود.

‌ استفاده از آزمایش شمارش کامل خون، که با استفاده از آزمایش خون معمولی مشخص می‌شود که تعداد پلاکت های خون از مقدار معمولی بالاتر است.

آزمایش لام خون محیطی، که به آن انجام یک اسمیر خون نیز می گویند و در آن موجب بررسی خون در زیر میکروسکوپ برای مشخص شدن اندازه و تعداد پلاکت ها می‌شوند.

انجام آزمایش مغز استخوان جهت ارزیابی سلامت مغز استخوان، زیرا مغز استخوان مسئول تولید سلول های خونی است.

معمولا پزشکان آزمایش خون را برای بررسی تعداد پلاکت ها تکرار می کنند تا ببینند آیا تعداد با گذشت زمان افزایش می یابد و یا کاهش پیدا کرده است.

چنان چه از طریق آزمایش تعداد پلاکت ها بالا باشد پزشک برای بررسی بیماری زمینه ای موارد زیر را نیز ارزیابی می کند:

• بررسی میزان سطح آهن
• آزمایشات مربوط به علائم التهاب
• انجام آزمایش ژنتیک جهت بررسی اختلال در خون و مغز استخوان
• انجام بیوپسی مغز استخوان و آسپیراسیون

درمان کردن پلاکت بالای خون

پزشک با توجه به علائمی که بیمار دارد و میزان ریسک بالا بودن پلاکت خون وی اقدام به استفاده از روش‌های درمانی کرده و چنانچه فرد دارای شرایط زیر باشد از روش ‌های درمانی  پلاکت خون برای درمان استفاده می‌ کند:

• داشتن سنی بالاتر از ۶۰ سال
• استفاده کردن از سیگار و دخانیات
• اطلاع بیماری‌های زمینه‌ای چون بیماری‌های قلبی و دیابت
• داشتن سابقه ابتلا به خونریزی و یا لختگی خون

از جمله راه‌ های درمانی که پزشک برای فردی که پلاکت بالای خون دارد استفاده می ‌کند عبارت است از:

دارو

استفاده کردن از دارو های چون آسپرین در شرایطی که فرد موقعیت بحرانی ندارد و با استفاده از داروی آسپرین می‌توان مانع از ایجاد لختگی خون در بدن وی شد.

از جمله دیگر داروهایی که برای جلوگیری از افزایش پلاکت خون مورد استفاده قرار می ‌گیرد می ‌توان به آناگریلاید، هایدروکسی اوره و اینترفرون آلفا اشاره نمود.

انجام پلاکت فریزس‌

از جمله سریع‌ترین راه ‌های درمان بالا بودن پلاکت خون استفاده از پلاکت فریزس است که از طریق دستگاه پلاسما فریزس اقدام به جداسازی پلاکت ها از خون و بازگرداندن دوباره آنها می کنند.

معمولا افرادی که با خطر لختگی خون مواجه هستند از این روش استفاده می ‌کنند.