تشخیص سرطان روده بزرگ
با توجه به وضعیتی که بیمار در آن قرار دارد از آزمایشات مختلفی جهت تشخیص این سرطان استفاده می کنند.
روش های مختلف جهت تشخیص سرطان وجود دارد که هر کدام از آنها دارای مزایا و معایبی نیز می باشند.
افراد در صورت داشتن علائم این سرطان و یا در صورت داشتن سوابق خانوادگی در ابتلا به این سرطان اقدام به انجام این آزمایشات می کنند.
امکان دارد که در طول درمان سرطان روده بزرگ و یا بعد از آن این آزمایشات دوباره تکرار شود تا روند درمان مورد ارزیابی قرار گیرد.
برای تشخیص دادن سرطان روده بزرگ می توان از روش هایی چون آزمایش خون، انجام بیوپسی، کلونوسکوپی، سونوگرافی انجام سی تی اسکن و ام آر آی استفاده کرد.
انجام آزمایش خون برای تشخیص سرطان روده ی بزرگ
پزشک با مورد آزمایش قرار دادن خون فرد، اقدام به تشخیص این سرطان می کند. از جمله آزمایشاتی که روی خون فرد انجام می گیرد عبارتند از:
شمارش کامل خون که به CBC معروف است.
از طریق این آزمایش تعداد گلبول های قرمز موجود در خون شناسایی شده تا در صورت کم بودن نشانه ای از کم خونی است.
بخشی از افراد که به سرطان روده بزرگ مبتلا هستند امکان دارد دچار کم خونی شده باشند زیرا تومور موجب ایجاد خونریزی در روده می گردد.
بررسی آنزیم های کبدی در خون
برای بررسی عملکرد کبدی انجام می گیرد زیرا سرطان روده بزرگ روی کبد اثر می گذارد.
بررسی نشانگر های موجود در خون
که به وسیله ی سلول های سرطانی تولید میشود.
از طریق این نشانگر ها مارکر تولید شده توسط سلول های سرطانی را بررسی می کنند. شایع ترین این نشانگر ها عبارتند از آنتی ژن کارسینو و CA 19-9 .
لازم به ذکر است که این آزمایش به تنهایی برای بررسی و پیشگیری از سرطان روده ی بزرگ موثر نیست و در کنار دیگر روش های تشخیص باید استفاده شود.
انجام کولونوسکوپی برای تشخیص دادن سرطان روده
زمانی که علائمی از طریق آزمایش خون مشخص شود از این آزمایش استفاده می کنند. برای انجام دادن کولونوسکوپی لوله ای نازک که در سر آن دوربین وصل است را از طریق مقعد وارد روده کرده و در مانیتور موجود روده بزرگ را بررسی می کنند و در صورت وجود پولیپ آنها را خارج کرده و از بین می برند.
انجام پروکتوسکوپی در تشخیص سرطان روده بزرگ
از طریق استفاده از دستگاه پروکتوسکوپ که به صورت لوله ای است که مجهز به دوربین و نور است، داخل روده بزرگ و انتهای آن را بررسی کرده و چنان چه کانسری وجود داشته باشد مشخص می گردد و اندازه و محل دقیق تومور تعیین میشود.
انجام بیوپسی برای تشخیص سرطان روده بزرگ
زمانی که پزشک کولونوسکوپی را انجام می دهد در صورت وجود توده ای با استفاده از سوزنی نازک از بافت آن توده نمونه برداری کرده و در آزمایشگاه مورد بررسی قرار داده تا در صورت وجود تومورهای سرطانی بدخیم اقدام به درمان آن کنند.
نمونه ی بیوپسی از نزدیک و در زیر میکروسکوپ بررسی شده و بهتر به تشخیص درجه و طبقه ی سرطان کمک می کند.
انجام آزمایش روی ژن
در این آزمایش تغییر پیدا کردن ژن ها بر اثر سلول های سرطانی را مورد بررسی و ارزیابی قرار می دهند. چنان چه سرطان روده بزرگ متاستاز شده باشد بهترین شیوه ی درمان با توجه به ژن های جهش یافته چون NRAS، KRAS و BRAF و آزمایش آنها مشخص می گردد. چون در این شرایط استفاده از داروی هدفمند موثر نخواهد بود.
انجام آزمایش MSI و آزمایش MMR
انجام آزمایش MSI برای بررسی تغییرات موجود در ژن میکروسلاتلی صورت می گیرد و آزمایش MMR ژن های MLH1، MSH2، MSH6 و همچنین ژن PMS2 را مورد آزمایش قرار می دهد و با توجه به آن شروع به درمان فرد می کنند. با انجام این دو آزمایش گزینه های درمان لازم برای مبتلایان بررسی میشود و شاید نیاز است که شیوه ی درمان مورد استفاده برای فرد با توجه به آنها تغییر کند.
انجام آزمایشات تصویربرداری برای تشخیص دادن سرطان روده
این آزمایشات با استفاده از اشعه ایکس، به کار گیری امواج صوتی، استفاده از میدان مغناطیسی و یا موارد رادیواکتیو صورت می گیرد.
انجام آزمایشات تصویربرداری به دلیل های زیر انجام میشود:
- برای مشخص شدن نقاط مشکوک به سرطان که آلوده به تومور های سرطانی هستند.
- برای مشخص کردن میزان شیوع سرطان
- برای بررسی میزان اثر بخشی راه های درمان استفاده شده
انجام اسکن توموگرافی کامپیوتری
در این روش با استفاده از پرتو های ایکس از بخش های داخلی بدن تصویربرداری می کنند.
برای انجام این تصویربرداری رنگ مخصوصی را به داخل رگ تزریق کرده تا تصویر دریافتی دارای وضوح خوبی باشد.
رنگ مورد استفاده باعث ایجاد گرما در بدن فرد و به وجود آمدن طعمی خاص در دهان میشود. بیمار روی تخت خوابیده و با استفاده از دستگاه CT از بدن فرد اسکن انجام می دهند تا شکم و لگن فرد از لحاظ سلول های سرطانی مورد بررسی قرار بگیرد. زمان مورد نیاز برای انجام این اسکن ۵ الی ۱۰ دقیقه می باشد.
انجام اسکن MRI
در این روش با استفاده از امواج مغناطیسی و امواج رادیویی از روده ی فرد عکس برداری می کنند. با توجه به تعداد عکس های گرفته شده مدت زمانی ۳۰ الی ۹۰ دقیقه ای برای این تصویربرداری لازم است.
میزان صدای ایجاد شده توسط این دستگاه زیاد است و موجب استرس بیمار می گردد.
انجام PET-CT
با انجام این دو اسکن اطلاعات دقیقی از تومور سرطانی موجود در روده تهیه میشود.
معمولا پت اسکن را بعد از جراحی فرد انجام می دهند تا پزشک از طریق آن بررسی کند که آیا سرطان دوباره گسترش پیدا کرده است و یا خیر.
پیش از انجام این اسکن محلول گلوکز را به بیمار تزریق کرده تا با استفاده از آن سلول های سرطانی از سلول های طبیعی متمایز شود زیرا این سلول ها میزان گلوکز بیشتری را جذب می کنند.
زمان تزریق گلوکز بیمار باید مدت زمانی ۳۰ دقیقه ای صبر کند تا گلوکز تزریق شده جذب شود و برای انجام دادن آن هم ۳۰ دقیقه زمان لازم است.
انجام سونوگرافی برای تشخیص سرطان روده بزرگ
سونوگرافی را به وسیله ی امواج صوتی انجام می دهند و موجب ایجاد تصویربرداری از سلول های سرطانی میشود.
در این روش امواج صوتی به وسیله ی کامپیوتر تبدیل به تصاویر مورد نیاز پزشک می گردد.
سونوگرافی به ۳ صورت زیر انجام می گیرد:
انجام سونوگرافی به صورت شکمی
در این سونوگرافی از طریق شکم تومورهای موجود در قسمت کبد، کیسه ی صفرای فرد و لوزالمعده تعیین شده ولی برای تشخیص تومورهای روده ی بزرگ روش مناسبی نیست.
انجام سونوگرافی اندو رکتال
با استفاده از مبدلی مخصوص داخل روده ی بزرگ مورد بررسی قرار می گیرد و سلول سرطانی را از لحاظ گسترش مورد بررسی قرار می دهند.
انجام سونوگرافی حین عمل
این سونوگرافی را در زمان عمل با قراردادن مبدل روی سطح کبد و بررسی شیوع سرطان به کبد مورد استفاده قرار می دهند.
سخن پایانی
سرطان روده بزرگ چهارمین سرطانی است که در بین مردم شایع بوده و از تبدیل پولیپ به غدد سرطانی ایجاد میشود.
تبدیل شدن پولیپ ها به غدد سرطانی مدت زمانی ۱۰ ساله لازم دارند و هرچه سن افراد بالاتر رود امکان ابتلا نیز بالا می رود.
پزشک با انجام آزمایشاتی از وجود این سرطان مطلع شده و با توجه به میزان گسترش آن اقدام به درمان بیمار می کند.
بهتر است در صورت وجود علائم ابتلا به این بیماری هر اقدامی را برای تشخیص و بررسی آن انجام داد تا در صورت وجود غدد سرطانی هرچه زودتر درمان را برای بهبود شروع کرد.
